ინსექტიციდები

ინსექტიციდები არის ქიმიური ნივთიერებები. ის იმ მწერების გასაკონტროლებლად გამოიყენება, რომლებიც საფრთხეს უქმნიან ნათესებს, მცენარეებს, ცხოველებს, ადამიანებს ან გადააქვთ დაავადებები. მწერები შეიძლება საზიანო იყოს სოფლის მეურნეობისთვის, რადგან ისინი იკვებებიან კულტურებით, ხილით და ბოსტნეულით, რაც იწვევს მოსავლიანობის შემცირებას და ნაყოფის ხარისხის დეგრადაციას. ინსექტიციდები მნიშვნელოვან როლს ასრულებენ მავნებლების მართვაში და მწერების პოპულაციის ეფექტურ კონტროლს ახდენს, რაც მწერების მიერ მიყენებულ ზარალს მინიმუმამდე ამცირებს.

ინსექტიციდების ძირითადი დანიშნულებაა მწერების სასიცოცხლო ციკლის და ფიზიოლოგიური ფუნქციების დარღვევა. ისინი მოქმედების მეთოდის მიხედვით შეიძლება  რამდენიმე კატეგორიად დაიყოს:

• კონტაქტური ინსექტიციდები – ამ ტიპის ინსექტიციდები გამოიყენება უშუალოდ მცენარეების ზედაპირზე ან სამიზნე ადგილებში, სადაც მწერები არიან. როდესაც მწერებს ქიმიკატეი ხვდებათ, ისინი იღუპებიან ან კონტაქტის დროს ან მცირე პერიოდის შემდეგ, რაც მათ განადგურებას იწვევს.
• სისტემური ინსექტიციდები – ისინი შეიწოვება მცენარეთა მიერ და ტრანსპორტირდება მისი სისხლძარღვთა სისტემის მეშვეობით. მწერები, რომლებიც იკვებებიან დამუშავებული მცენარეებით, შთანთქავენ ინსექტიციდს, რაც იწვევს მათ განადგურებას. ეს მეთოდი, კონტაქტური ინსექტიციდებისგან განსხვავებით,  უზრუნველყოფს ხანგრძლივ დაცვას და ეფექტურია მავნებლების წინააღმდეგ.
• კუჭის ან საჭმლის მომნელებელი ინსექტიციდები – ეს ინსექტიციდები მიიღება მწერების მიერ, როდესაც ისინი იკვებებიან დამუშავებული მცენარეებით. მოხმარების შემდეგ, ინსექტიციდი გავლენას ახდენს მათ საჭმლის მომნელებელ სისტემაზე ან არღვევს სასიცოცხლო ფიზიოლოგიურ პროცესებს, რაც იწვევს მათ სიკვდილს.
• ბიოლოგიური ინსექტიციდები – ასეთი ტიპის ინსექტიციდები იყენებენ ბუნებრივ ორგანიზმებს, როგორიცაა ბაქტერიები, ვირუსები, სოკოები ან მტაცებელი მწერები, მწერების პოპულაციის გასაკონტროლებლად. ისინი ხშირად ქიმიური ინსექტიციდების ეკოლოგიურად სფუთა ალტერნატივად მიიჩნევა, რადგან ისინი მინიმუმამდე ამცირებენ მავნე ორგანიზმებს და ამავდროულად ამცირებენ ქიმიურ ნარჩენებს გარემოში.

სოფლის მეურნეობის გარდა, ინსექტიციდებს აქვთ სხვადასხვა გამოყენება სხვა სექტორებში:

• საზოგადოებრივი ჯანმრთელობა – ინსექტიციდები გამოიყენება დაავადების გადამტანი მწერების გასაკონტროლებლად, როგორიცაა კოღოები, ტკიპები და რწყილები, რომლებიც გადასცემენ დაავადებებს – მალარია, დენგეს ცხელება, ლაიმის დაავადება და სხვა.
• ვეტერინარული მედიცინა – ინსექტიციდები გამოიყენება პირუტყვის და შინაური ცხოველების დასაცავად მავნებლები მწერებისგან, როგორიცაა ტკიპები, რწყილები და ბუზები, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს დაავადებების გადატანა.
• მავნებლების კონტროლი სახლში – ინსექტიციდები გამოიყენება სახლებში ნაპოვნი მავნებლების გასანადგურებლად, როგორიცაა მაგალითად ჭიანჭველები და ტარაკნები.

ინსექტიციდების გამოყენებისას აუცილებელია  რეკომენდებული მითითებების დაცვა, რათა მინიმუმამდე დაიყვანოთ პოტენციური რისკები ადამიანებზე, არასამიზნე ორგანიზმებზე და გარემოზე.